Vandaag bespreekt de commissie het jaarverslag schuldhulpverlening. Op het gebied van schuldhulpverlening kan er nog verbeterd worden, STIP heeft daarom de afgelopen tijd een aantal voorstellen gedaan om het schuldenbeleid in Delft slimmer te maken.
Hoe groot is het probleem nu?
Gemiddeld heeft een Delftenaar met schulden 15 verschillende schuldeisers en een totale schuld van €49.499. Zo'n 40% van deze schulden is niet bemiddelbaar, dit zijn vaak boetes en schadevergoedingen waarvoor geen betalingsregeling getroffen kan worden. Deze groep met schulden komt nu niet in aanmerking voor een schuldhulpverleningstraject en steekt zichzelf vaak alleen maar dieper in de schulden.
Discussieavond
Om het probleem aan te kaarten heeft STIP op 17 oktober een discussieavond over slim schuldenbeleid georganiseerd. Hier waren twee sprekers uitgenodigd: Annemarie Gehrels, die samen met 'De Correspondent' de campagne Schuldvrij! is gestart en Paul Otter die werkt voor Syncassolab, een incassobureau dat op een innovatieve manier schulden aanpakt.
Allereerst vertelden Annemarie en Paul over de impact die schulden op iemand kunnen hebben. Annemarie is schuldenmaatje in Den Haag en heeft daar met haar eigen ogen gezien wat de impact kan zijn. De brieven van verschillende schuldeisers zijn erg overweldigend, waardoor ze op een gegeven moment helemaal niet meer geopend worden.
Paul vertelde voornamelijk vanuit zijn eigen ervaring, zo zijn er bepaalde doelgroepen die erg vaak slachtoffer zijn van schulden. Laaggeletterdheid is bijvoorbeeld een voorbode voor schulden, doordat deze doelgroep moeite heeft met het lezen van contracten en aanmaningen. Grote websites zoals bol.com en Wehkamp gebruiken al databases om te meten of je in een risicogroep valt. Als je geen deel van een risicogroep bent dan kun je kopen op afbetaling, maar val je daar wel onder dan kun je alleen van tevoren betalen.Syncassolab probeert wetenschap te verbinden met praktijk. Ze onderzoeken bijvoorbeeld met welke boodschap ze de meeste mensen kunnen laten terug bellen. Gebleken is dat een kaart met de vraag: 'Wilt u van u schulden af?' beter werkt dan een brief met tekst. Doordat mensen terugbellen kan het incassobureau betalingsafspraken maken of schuldhulpverlening inschakelen. Ook gemeenten zouden hun beleid moeten baseren op dergelijk onderzoek.
Brainstorm
Na de verhalen van Annemarie en Paul gingen de aanwezigen zelf aan de slag met goede oplossingen voor schuldenbeleid. Alle tafels waren het erover eens dater momenteel veel fout gaat in de communicatie tussen verschillende instanties en de schuldenaar. Hierna kwamen wat suggesties naar voren:
De gemeente moet partners in de stad betrekken om schulden te signaleren en te verhelpen. Mensen die rekeningen niet kunnen betalen moeten samen, met onder andere woningcorporaties en energieleveranciers, in kaart worden gebracht. Als geconstateerd wordt dat iemand vaak rekeningen niet betaald moet er persoonlijk contact met iemand worden opgenomen. Dit persoonlijke contact is belangrijk om alle informatie boven tafel te krijgen, om bijvoorbeeld de juiste beslagvrije voet te kunnen berekenen.
Naast samenwerking, preventie en goede communicatie werd ook nog genoemd dat de gemeente zich niet teveel moet focussen op regels, maar juist moet kijken hoe iemand geholpen kan worden. Als iemand met schulden gevonden wordt moet ervoor gezorgd worden dat diegene geen extra schulden meer kan maken. Bij langdurige schuldhulpverlening moet het ook mogelijk zijn om iemand te belonen voor goed gedrag, door eenmalig iemand wat meer te laten besteden van zijn eigen geld.
Wat doet de gemeente?
Delft is sinds dit schooljaar een pilot begonnen om 10 jongeren te helpen die in de schulden zitten. Daarnaast heeft de gemeente afspraken met energieleveranciers en woningcorporaties om door te geven wie rekeningen niet betalen. STIP vindt het belangrijk dat we snel mensen met schulden in beeld krijgen en kunnen helpen omdat dit een levenslange begeleiding van iemand kan voorkomen.
Wat de oplossing lastig maakt is dat het erg afhankelijk is van de samenwerking tussen gemeente en het bedrijfsleven. Goede schuldhulpverlening vraagt bijvoorbeeld ook van deurwaarders dat ze naast het innen van geld, ook meedenken over oplossen van het schuldprobleem. De gemeente kan schuldeisers hier niet toe dwingen, maar we kunnen wel het goede voorbeeld geven. STIP wil dan ook dat de gemeente zelf gebruik gaat maken van sociale incassobureaus, die in eerste plaats kijken hoe ze het probleem op kunnen lossen.
Daarnaast wil STIP dat er gekeken wordt hoe we het beleid slimmer kunnen inrichten als iemand eenmaal in de schulden zit. Vooraf zoveel mogelijk informeren om schulden te voorkomen en als iemand al schulden heeft, dan proberen we het zo makkelijk mogelijk maken om dit op te lossen. Veel eisen voordat iemand kan deelnemen aan een schuldhulpverleningstraject zorgt ervoor dat iemand moet wachten tot zijn schuld groot genoeg is voordat hij geholpen kan worden. Daar moeten we vanaf om alle mensen te kunnen helpen die het nodig hebben.
Door: Sybren van der Velde